4688 sayılı Kanunun 18. maddesinin birinci fıkrası şu şekildedir:

"Kamu görevlileri, iş saatleri dışında veya işverenin izni ile iş saatleri içinde sendika veya konfederasyonların bu Kanunda belirtilen faaliyetlerine katılmalarından dolayı farklı bir işleme tabi tutulamaz ve görevlerine son verilemez."

Ancak yukarıdaki hükme rağmen, izin alınmamakta ve sendikaların eylem çağrısına uyarak fiilen grev uygulanabilmektedir.

Yıllardır bu konuda sorun yaşanmaktaydı. Sendikalar işe gitmeme eylemi düzenlemekte, memurlar da, kanun hükmüne rağmen eyleme katılmaktaydı. Kurumlar disiplin soruşturması açmakta ve 657/125. maddede yer alan disiplin cezalarını vermekteydi.

Ancak,
Danıştay Onikinci Dairesinin memur sendikacılığı tarihi açısından çok önemli bir karar vermiş, Danıştayın bu önemli kararında, sendikanın aldığı karar uyarınca işe gelmeyen memura disiplin cezası verilmesinin, 4688 Sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları Kanununa ve uluslararası sözleşmelere aykırı olduğuna hükmetmiştir.

Danıştay Memura 'Grev'in Yolunu Açtı
"Danıştay Memura 'Grev'in Yolunu Açtı" haberimizde, Danıştay Onikinci Dairesinin memur sendikacılığı tarihi açısından çok önemli bir karar verdiğini, Danıştayın bu önemli kararında, sendikanın aldığı karar uyarınca işe gelmeyen memura disiplin cezası verilmesinin, 4688 Sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları Kanununa ve uluslararası sözleşmelere aykırı görüldüğünü belirtmiş iş bırakma eylemine ceza verilmeyecegine dair ayrıntılı bir araştırma dosyası hazırlayarak "İş Bırakan Memura Ceza Verilemez" haberimizde yayınlamıştık.

İş Bırakan Memura Ceza Verilemez
Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu 22.5.2013 gün ve E: 2009/1063, K: 2013/1998 sayılı kararıyla, iç hukuk hükmündeki uluslararası sözleşmelerin yasalarla çelişmesi durumunda sözleşme hükümlerinin öncelikli uygulanacağını kurala bağlayan Anayasa'nın 90/son maddesi uyarınca AHİS'in örgütlenme özgürlüğünü koruyan 11.maddesini ve AHİM kararını esas alarak iş bırakan memura ceza verilemeyecegine hükmetmiştir.

Danıştay İDDK: Sendikal iş bırakma eylemine ceza verilmez
İş bırakma eylemlerinde en çok sorun yaşanılan kurumlardan birisi de Milli Eğitim Bakanlığı idi. MEB, Muş İl Milli Eğitim Müdürlüğünün sorduğu bir soruya verdiği yanıtta, eski görüşlerini değiştirdi ve sendika çağrısına uyarak o gün işe gelmeyen memura disiplin cezası verilmemesi gerektiğini belirtmiştir.

MEB pes etti. Sendika çağrısına uyarak işe gelmeyen memura disiplin cezası verilmemeli dedi
Yinede soruşturma açılırsa savunma metni aşagıdadır.

SAVUNMA
Üyesi olduğum Türk Eğitim-Sen/Eğitim Sen/Eğitim-İş tarafından ülke genelinde MEB Yasa Tasarısını protesto etmek amacıyla 26 Şubat 2014 tarihinde 1 (bir) gün iş bırakma eylemi kararı alınmıştır. Bu karar doğrultusunda tüm illerde 1 (bir) gün iş bırakma eylemi yapılmıştır. Bu eyleme katılma sebebim, sendikam tarafından alınmış olan karara uymak ve sendikal hakkımı kullanmaktır.
Sendikalar, üyelerinin ekonomik, sosyal, kültürel ve mesleki hak ve menfaatlerini korumanın yanı sıra, demokratik toplumun olmazsa olmaz koşulu olan sivil toplum kuruluşları olmaları nedeniyle toplumsal bir role de sahiptir. Bu nedenle çalışanların haklarını korumak amacıyla eylem yapabilmelerinin önüne geçilemez. Sivil toplum örgütü olarak demokratik sistemin en önemli unsurlarından birisi olan sendikaların, çalışanların haklarını ilgilendiren konularda tepkisini göstermek amacıyla sendikal eylem kararı alması kaçınılmazdır. Sendikalar eylemde bulunma yetkilerini, ülkemizin de taraf olduğu Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinden ve onunla bağlantılı İLO sözleşmelerinden almaktadırlar.

Danıştay 12. Dairesinin 2004/4148Esas, 2004/4209 Karar sayılı kararında "....davacının, üyesi bulunduğu sendikanın yetkili kurullarınca alınan karara uyarak ........ tarihinde 1 gün göreve gelmemek eylemini gerçekleştirdiği anlaşılmıştır. Bu durumda, sendikal faaliyet kapsamında bir gün göreve gelmemek fiilinin mazeret olarak kabulü gerektiğinden, 657 sayılı kanunun 125/C-b maddesinde öngörülen "özürsüz olarak bir gün göreve gelmemek" fiilinin sübuta ermediği sonuç ve kanaatine varıldığından, disiplin suçu teşkil etmeyen eylem nedeniyle davacı hakkında tesis edilen işlemde hukuka uyarlık bulunmamaktadır." denilmektedir.

Anayasa tarafından güvence altına alınan sendikal faaliyetlerinin engellenmesi, suç unsurunu oluşturur. Türk Ceza Kanunu'nun "Sendikal hakların kullanılmasının engellenmesi" başlıklı;
MADDE 118. - (1) Bir kimseye karşı bir sendikaya üye olmaya veya olmamaya, sendikanın faaliyetlerine katılmaya veya katılmamaya, sendikadan veya sendika yönetimindeki görevinden ayrılmaya zorlamak amacıyla, cebir veya tehdit kullanan kişi, altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

(2) Cebir veya tehdit kullanılarak ya da hukuka aykırı başka bir davranışla bir sendikanın faaliyetlerinin engellenmesi halinde, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasına hükmolunur."denilmektedir.

Üyesi bulunduğum sendika tarafından alınan karar doğrultusunda katıldığım eylem sebebiyle tarafıma herhangi bir ceza verilmesi ve bu cezanın uygulanması hukuka aykırı olduğu gibi bu cezayı verenler hakkında da TCK'nın 118. maddesi gereğince işlem yapılması gerekecektir. Gereğini arz ederim.

Ahmet KANDEMİR
Türk Eğitim Sen Osmaniye Şube Başkanı