11. YARGI PAKETİ KOMİSYONDA KABUL EDİLDİ: KANUN TEKLİFİNDEN ÖNE ÇIKAN BAŞLIKLAR

İcra ve İflas Kanunu’nda yeni dönem

TBMM Adalet Komisyonu, kamuoyunda 11. Yargı Paketi olarak bilinen kanun teklifini kabul etti.
Yeni düzenlemeye göre, nispi harç ve teminat yükümlülüğünü yerine getirmeden ihalenin feshini talep edenlerin başvuruları doğrudan reddedilecek.

Mahkeme, eksik harç veya teminatla yapılan başvurularda kişiye iki haftalık kesin süre verecek. Bu süre içinde eksiklerin tamamlanmaması hâlinde talep dosya üzerinden kesin olarak reddedilecek.

Bağışlama ve ivazsız tasarruflarda iptal kriterleri değişiyor

Anayasa Mahkemesi kararı doğrultusunda yapılan düzenleme ile:

• İflasın açıldığı veya aciz belgesinin düzenlendiği tarihten önceki bir yıl içinde yapılan bağışlamalar iptale tabi tutulacak.

• Alt ve üst soy, üçüncü derece hısımlar, boşanmış eş ve kayın hısımları arasındaki işlemler, karşılığı ispat edilmedikçe bağışlama sayılacak.

• Borçlunun gerçek değerinin çok altında bir bedelle yaptığı sözleşmeler de aksi kanıtlanmadıkça karşılıksız işlem kabul edilecek.

Ayrıca istinaf ve temyizde parasal sınırların belirlenmesinde şikâyet veya dava açıldığı tarihteki tutar esas alınacak.

Avukatlara disiplin cezalarında kapsamlı değişiklik

Avukatlık Kanunu’nda yapılan düzenlemeyle disiplin süreci yeniden yapılandırılıyor:

• Avukatın görevinden kaynaklanan suçlarda yargılamaya ilişkin kararlar baroya bildirilecek.

• Avukatlara verilecek disiplin cezaları “uyarma, kınama, para cezası, işten çıkarma ve meslekten çıkarma” olarak yeniden tanımlandı.

• Beş yıl içinde tekrar disiplin suçu işleyen avukatlara bir derece ağır ceza uygulanacak.

• İşten çıkarma cezası almış bir avukat, 5 yıl içinde kınama gerektiren bir fiil işlerse meslekten çıkarılacak.

• İlk defa disiplin cezası alan avukat için bir derece hafif ceza uygulanabilmesine imkan verildi.

Düzenlemeyle ayrıca bazı eski disiplin hükümleri yürürlükten kaldırılıyor.
Baro Disiplin Kurulu’nun karar veremediği durumlarda süreç 1 yıl içinde zaman aşımına uğrayacak.

Meslekten çıkarma hariç disiplin cezaları, 5 yıl sonra avukatın talebi üzerine sicilden silinebilecek.

Kamu İhale Kanunu’nda yeni iade sistemi

Kamu İhale Kurumu’na yapılan itirazen şikayet başvurularında:

• Şikâyet sahibinin haklı bulunduğu oran kadar başvuru bedeli iade edilecek.

• Başvurunun reddedildiği veya eşit muamele ilkesine aykırılık bulunmadığı durumlarda bedel iade edilmeyecek.

Doğal afet nedeniyle feshedilen sözleşmelerde, tamamlanmayan iş oranına denk gelen bedel yükleniciye iade edilecek.
Bu madde 26 Aralık 2025’te yürürlüğe girecek.

Dolandırıcılık davaları artık asliye cezada görülecek

Görev uyuşmazlıklarını önlemek amacıyla “dolandırıcılık” ve “nitelikli dolandırıcılık” davalarının tamamı asliye ceza mahkemelerinde görülecek.
Bu düzenleme nedeniyle mevcut ağır ceza davalarında görevsizlik kararı verilmeyecek.

Türk Ceza Kanunu’nda kapsamlı değişiklikler

Akıl hastalığı düzenlemesi

Kısmi akıl hastalarının hem ceza infazı hem de güvenlik tedbiri süreçleri yeniden düzenlendi.
Ağır suçlarda güvenlik tedbirinin uygulanacağı süre:

• Ağırlaştırılmış müebbet ve müebbet suçlarında en az 1 yıl,

• 10 yıldan fazla ceza gerektiren suçlarda en az 6 ay olacak.

Sosyal medya hakaretinde ön ödeme dönemi

Sesli, yazılı veya görüntülü iletiyle işlenen hakaret suçları “ön ödeme” kapsamına alındı.
Ancak kamu görevlisine görevinden dolayı yapılan hakaret için ön ödeme uygulanmayacak.

Taksirle yaralama cezaları artıyor

Yeni ceza aralıkları şöyle:

• Basit yaralamada 4 ay – 2 yıl,

• Birden fazla kişinin yaralanması halinde 9 ay – 5 yıl.

Güveni kötüye kullanmada taşıtlar için ceza artışı

Motorlu taşıtların konu olduğu güveni kötüye kullanma suçlarında ceza bir kat artırılacak.

Kurusıkı silahlar için ağır yaptırımlar

Ses ve gaz fişeği atabilen silahlar “genel güvenliğin kasten tehlikeye sokulması” kapsamına alınarak:

• Silahla tehlikeli eylemlerde ceza 1 – 5 yıl,

• Kurusıkı ile işlenmesi halinde 6 ay – 3 yıl,

• Toplu alanlarda işlenmesi halinde ceza yarı oranında artırılacak.

Suç örgütlerine verilen cezalar yükseliyor

Örgüt kurma ve yönetme suçunda:

• Alt sınır 4 yıldan 5 yıla,

• Üst sınır 8 yıldan 10 yıla çıkarıldı.

Örgüt üyeliğinde de ceza üst sınırı 5 yıla yükseltildi.
Silahlı örgütlerde ceza oranı yarısı kadar artırılacak.
Örgüt faaliyetleri kapsamında çocuk kullanılması halinde yöneticilerin cezası yarıdan bire kadar artırılacak.