Eğitim-Bir-Sen, farklı il ve üniversitelerden akademisyenlerin katılımıyla Ankara’da bir çalıştay düzenleyerek, 15 Ağustos 2013 tarihli YÖK Genel Kurulu’nda kabul edilen İlahiyat fakülteleri müfredat değişikliğini ele aldı.

Müfredat Değişikliği, Bir Kültür ve Gelenek Oluşturan Yapının Olumsuz Yönde Değişimini Kapsamaktadır

Müfredatta yapılan değişikliklere bakıldığında, Felsefeye Giriş, Felsefe Tarihi, Sosyolojiye Giriş, Psikolojiye Giriş ve İslam Ahlak Felsefesi, Tefsir Tarihi, Hadis Tarihi derslerinin programdan tamamen kaldırıldığı görülmektedir. Din Felsefesi, Din Sosyolojisi, Din Psikolojisi, Din Eğitimi, İslam Tarihi derslerinin kredileri düşürülmüş; Kelam Tarihi, Sistematik Kelam ve İslam Mezhepleri Tarihi birleştirilerek “Kelam ve İslam Mezhepleri” Dersi’ne; Türk İslam Sanatları Tarihi ve Türk Din Musikisi dersleri birleştirilerek “İslam Sanatları ve Dini Musiki” Dersi’ne; Osmanlı Türkçesi ile Türk İslam Edebiyatı dersleri birleştirilerek “Osmanlı Türkçesi ve İslami Türk Edebiyatı” Dersi’ne dönüştürülmüş ve bu derslerin saatleri kayda değer bir biçimde azaltılmıştır. Ayrıca, yeni kurulan İlahiyat, İslami İlimler vb. fakültelerde anabilim dalı yapılanmalarına müdahale edilmiş, bazı anabilim dalları bilim dalı haline getirilmiş, Felsefe Tarihi Anabilim Dalı tamamen kaldırılmıştır. Keza yaklaşık yüz yıllık ilahiyat fakültesi isminin tartışmaya açılması ve nihayette kaldırılmaya çalışılması çabaları da kamuoyuna yansımıştır.

İlahiyat fakültelerinde yapılan müfredat değişikliği sadece bu fakültelerde verilen derslerin sıradan değişimi değil, aslında uzun yıllardır bir kültür ve gelenek oluşturmuş olan bir yapının olumsuz yönde değişimini kapsamaktadır. Söz konusu müfredat değişikliği, 21. yüzyılın başlarında demokratikleşme ve küreselleşme sürecine katılımda önemli hedefler koyan iktidarın Türkiye vizyonuna uygun düşmemektedir. Konunun ciddiyeti ve açacağı vahim sonuçlar göz önüne alındığında, bunun uzmanlarınca müzakere etmek gereği kendiliğinden ortaya çıkmaktadır.

YÖK’ün İlahiyat Kararı Tek Tipleşmeye Hizmet Eder

Eğitim-Bir-Sen, bu düşünce ve kaygılarla Genel Başkan Ahmet Gündoğdu, Genel Başkan Vekili Ahmet Özer, Genel Başkan yardımcıları Esat Tektaş ve Teyfik Yağcı, Prof. Dr. Adnan Demircan, Prof. Dr. Cağfer Karadaş, Prof. Dr. Ejder Okumuş, Prof. Dr. İlhami Güler, Prof. Dr. İsmail Çalışkan, Prof. Dr. Murtaza Korlaelçi, Prof. Dr. Vedat bilgin, Doç. Dr. Gürbüz Deniz, Doç. Dr. İhsan Toker, Doç. Dr. Musa Kazım Arıcan ve Doç. Dr. Şamil Öçal’ın katılımıyla bir çalıştay düzenledi.

Çalıştayda yapılan müzakereler sonunda şu tespit ve önerilerin kamuoyuyla paylaşılmasına karar verildi:

-YÖK Genel Kurulu’nda alınan kararla ortaya konulan son müfredat değişikliği, akademik özgürlük açısından, kamuoyu nezdinde bir sıradanlaştırma, değersizleştirme ve dayatma algısı oluşturmuştur.

-Alınan bu kararla üniversitelerin ve İlahiyat fakültelerinin özerkliği tartışılır hale gelmiştir. Gerçekte ders müfredatı YÖK’ün değil, fakülte ve üniversitelerin ilgili kurullarına bırakılması gereken bir husustur.

-Kabul edilen bu ders müfredatı, İlahiyat fakültelerinin akademik bakımdan zenginleştirilmesine yardımcı olacak çeşitliliğe değil, tek tipleşmeye yol açacaktır.

-Yeni müfredatla getirilen ders programı yüksek din öğretimi düzeyinin oldukça gerisinde kalmaktadır.

-Unutulmamalıdır ki, İlahiyat fakülteleri sadece din hizmetleri alanında görev alacak insan yetiştirmeyi hedeflememekte, ayrıca daha geniş anlamda güncel karmaşık problemlerle yüzleşebilen entelektüel bireyler yetiştirmeyi de amaçlamaktadır. Oysa bu müfredat, söz konusu gayenin gerçekleşmesini engelleyici bir nitelik taşımaktadır.

-İlahiyat fakültelerinde Tefsir, Hadis, Tasavvuf, İslam Hukuku gibi İslami ilimlerin derinliğine ve sağlıklı bir biçimde anlaşılabilmesi için Kelam, Mezhepler Tarihi, Felsefeye Giriş, Felsefe Tarihi, İslam Ahlak Felsefesi, İslam Tarihi, Sanat Tarihi, Dini Musiki, Din Sosyolojisi, Din Psikolojisi ve Din Felsefesi alanlarının öğrenimine ihtiyaç vardır. Oysa yeni müfredat, bu ihtiyacı karşılamaktan yoksundur.

-Yeni müfredatla ortadan kaldırılan ya da oldukça sınırlandırılan dersler programda yer almadığı takdirde İlahiyat fakültelerinden kültür, medeniyet ve tarih bilincine, olayları tahlil edici, çözümleyici ve tenkit edici yaklaşıma sahip mezunların çıkması oldukça zor olacaktır.

-Hazırlık sınıfları yeniden düzenlenmiş, ders kredileri artırılmış ve ders içeriklerine müdahale edilmiştir. Oysa hazırlık sınıfının müfredatı da fakültelerin ilgili kurullarına bırakılmalıdır.

-İlahiyat fakülteleri öğretim elemanlarının yurtdışı akademik görevlendirmelerinde ülke kısıtlaması getirilmemelidir.

-Son yıllarda, Öğretim Üyesi Yetiştirme Programı (ÖYP) kapsamında İlahiyat fakültelerine yapılan araştırma görevlisi atamalarının gerçekte anabilim dallarının iradesi dışında adaletsiz bir şekilde yapılması, fakülteler içinde ciddi bir sorun teşkil etmektedir. ÖYP kapsamında verilen bu kadroların anabilim dalları arasında adil bir şekilde dağıtımının yapılmasına özen gösterilmelidir.

-Mevcut İlahiyat Fakültesi isimleri korunmalıdır.