İsimleri Cumhuriyet ile değişen iller

MUĞLA: 1926’ya kadarki ismi MENTEŞE.

RİZE: 1926’ya kadar LAZİSTAN sancağının merkez ilçesi.

BURSA: 1924’ten önceki ismi HÜDAVENDİGAR. Ki, 1. Murat’ın unvanıdır. Bu unvanı kullanan tek padişahtır. Diğerleri ya Han, ya Sultan, ya Bey gibi isimler kullanırdı.

ÇANKIRI: 1925’e kadar KÂNGIRI. (Kanguruyu çağrıştırdığı için değiştirilmiş olabilir!)

KIRKLARELİ: 1926’ya kadarki ismi KIRKKİLİSE.

BİNGÖL: 1926’ya kadarki ismi GENÇ.

AFYONKARAHİSAR: İlk ismi KARAHİSAR-I SAHİB. Sahib, bir Selçuklu veziri. Cumhuriyet’in ilk yıllarında Afyonkarahisar, daha sonra kısaca Afyon oluyor. 2005’te ise bu karışıklığı gidermek için çıkarılan kanunla Afyonkarahisar ismini alıyor.

AĞRI: İlk adı BAYAZIT. 1920’de Erzurum’dan ayrılıyor ve Bayazıt oluyor.  Cumhuriyet, Osmanlı padişahlarına “yoz” dediği için Bayazıt ismi 1926’da KARAKÖSE adını alıyor. 1938’de Ağrı oluyor. Kelimenin aslı, Ağori. ADANA: 1926’ya kadar KOZAN. 1926’da Kozan ilçeye dönüştürülüyor. Yine CEBELİBEREKET ismiyle o bölgede bir il daha var. 1933’te Cebelibereket lağvoluyor ve ilçeleriyle birlikte Adana’ya bağlanıyor. Adana ilinin adı 1933’te değiştirilerek SEYHAN isimli bir il haline geliyor. 1956’da Seyhan, Adana oluyor.

BALIKESİR: Yüzyıllarca KARESİ ismi olarak bilinen il 1926’da Balıkesir adını alıyor.

SAMSUN: Yine 1926. O yıla kadarki ismi CANİK ili.

ÇANAKKALE: Çanakkale, önce BİGA sancağının merkezi. Sonra 1925’te Çanakkale il oluyor. Biga Çanakkale’ye bağlanıyor. Hatta 1926’ya kadar GELİBOLU isimli bir il de var. Bu il de lağvedilip Çanakkale’ye ilçe olarak bağlanıyor.

ARTVİN: 1921’de il olmadan önceki ismi LİVANE. Örneğin Zülfü Livaneli, Livanelilidir. 1933’te Rize ve Artvin birleşerek ÇORUH ismini alıyor. Sonra Rize ayrılıyor ve 1956’da Çoruh ismi Artvin halini alıyor.

YOZGAT: 1926 yılına kadar olan ismi BOZOK.

BİLECİK: 1926’ya kadar bu ilin adı ERTUĞRUL idi. (Burada bir parantez şart: Ağrı’nın ilk ismi Bayazıt; Bilecik’in ilk ismi Ertuğrul. Özkökümüzü hatırlattığı için Ertuğrul ismi kaldırılıyor!

TUNCELİ: 1926’ya kadarki ismi DERSİM. O yıl ilçe haline getiriliyor ve Elazığ (Elaziz) iline bağlanıyor.

KAHRAMANMARAŞ: 1973’te Kahraman sözcüğü ekleniyor.

ELAZIĞ: 1937’ye kadarki ismi ELAZİZ. (Böylece bir padişah ismi daha gitmiş oluyor!)

GİRESUN: 1921’de il oluyor. 1925’te KARAHİSARIŞARKİ isimli bir başka il, ŞEBiNKARAHİSAR ismini alıyor. 1933’te Şebinkarahisar il olmaktan çıkarılıp, Giresun’a ilçe olarak bağlanıyor.

DİYARBAKIR: 1937’ye kadar olan ismi DİYARBEKİR.. (Bir harf için ne isimler değişiyor Ya Rab! Kaldı ki Bekir ismi hakaret unsuru mudur? Yani ilk ismi TUZSUZDELİBEKİR olsa anlardım!) Bu arada o bölgede ERGANİ isimli bir il de var. Ergani, 1926’da lağvediliyor.

ADANA: 1926'ya kadar KOZAN. 1926'da Kozan ilçeye dönüştürülüyor. Yine CEBELİBEREKET ismiyle o bölgede bir il daha var. 1933'te Cebelibereket lağvoluyor ve ilçeleriyle birlikte Adana'ya bağlanıyor. Adana ilinin adı 1933'te değiştirilerek SEYHAN isimli bir il haline geliyor. 1956'da Seyhan, Adana oluyor.

ÇATALCA: 1926’ya kadar il imiş.

GAZİANTEP: 1926 yılına kadarki ismi AYINTAP, o yıl GAZİAYINTAP oluyor.

MANİSA: İlk ismi, Osmanlı’dan bir önceki beyliklerden birinin yerleşim yeri olması nedeniyle SARUHAN. 1926’da Manisa oluyor.

ŞANLIURFA: 1984’te Şanlı oluyor. Ama ilk adı SİVEREK. Siverek, 1926’da il olmaktan çıkarılıp ilçe haline getiriliyor.