Türkiye’de çocukların yüzde 13,8’inin akran zorbalığına maruz kaldığı belirlenirken, artan dijital risklere karşı Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı (ASHB), Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) ve Sağlık Bakanlığı 2025 yılı boyunca kapsamlı bir mücadele programı yürütüyor.
Üç bakanlığın ortak çalışmaları; eğitim, danışmanlık, psikososyal destek ve dijital farkındalık faaliyetleriyle milyonlarca çocuğa, veliye ve öğretmene ulaştı.
Dijital çağ, zorbalığı çeşitlendirdi
Akran zorbalığı; fiziksel, sözel ve duygusal şiddetin yanı sıra siber zorbalığın yaygınlaşmasıyla daha karmaşık bir hâl aldı.
2022 verilerine göre çocukların %13,8’i, ayda en az bir kez zorbalığa maruz kalıyor.
Kız çocuklarında oran: %14,2
Erkek çocuklarında oran: %13,4
Uzmanlara göre dijital platformların artması, zorbalığın görünürlüğünü ve etkisini daha da büyütmüş durumda.
ASHB: 9.500’den fazla çocuğa akran eğitimi, 1 milyon kullanıcıya dijital destek
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı:
81 ilde, Çocuk Hakları İl Çocuk Komiteleri aracılığıyla 139 eğitim,
9.504 çocuğa akran zorbalığı, siber güvenlik ve iletişim eğitimi verdi.
Bakanlığın geliştirdiği “İlk Öğretmenim Ailem” mobil uygulaması ise 1 milyon 25 bini aşkın kullanıcıya ulaştı. Uygulamada zorbalığın türleri, belirtileri ve çözüm yollarına dair kapsamlı içerikler yer alıyor.
UNICEF iş birliğiyle geliştirilen “Akran Zorbalığı Odaklı Psikososyal Destek ve Pozitif Ebeveynlik Programı”, 6–18 yaş grubuna yönelik sekiz oturumluk yeni bir eğitim modeli sunuyor.
Sağlık Bakanlığı: 5 bin başvuru, 14 binden fazla danışmanlık
2025’in ilk 9 ayında:
5.023 kişi akran zorbalığı gerekçesiyle Sağlık Bakanlığına bağlı merkezlere başvurdu.
14.326 danışmanlık hizmeti verildi.
1.869 eğitim programında, toplam 107.306 kişiye farkındalık kazandırıldı.
Bakanlığın EASE Programı, çocukların duygusal dayanıklılığını artırmayı hedefleyen 7 haftalık özel bir grup çalışmasıyla dikkat çekiyor.
MEB: 6,3 milyon öğrenciye zorbalıkla mücadele eğitimi
Milli Eğitim Bakanlığı, okullarda rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri üzerinden güçlü bir önleme faaliyeti yürütüyor.
2024–2025 eğitim yılında:
6.393.853 öğrenciye,
60.605 öğretmene,
338.590 veliye akran zorbalığı ve şiddetle mücadele eğitimi verildi.
Ayrıca sosyal-duygusal beceri programlarıyla:
5,2 milyon öğrenci,
39 bin öğretmen desteklendi.
Bu programlar; öz farkındalık, öfke kontrolü, empati, iletişim becerileri ve sağlıklı sosyal ilişkiler üzerine kurulu.
Siber zorbalığa karşı yeni eğitim materyalleri
MEB, dijital riskler konusunda çocukların bilinçlenmesi için özel içerikler hazırladı.
“İkizlerin Hikayesi”,
“Kahramanın Maceraları” gibi hikâye kitapları ilkokul öğrencilerine dağıtıldı.
Öğretmen ve veliler için hazırlanan broşürler, sunumlar ve rehber materyaller de okullarda yaygınlaştırıldı.
Okullarda Şiddetin Önlenmesi Genelgesi devrede
2024’te yayımlanan genelge kapsamında:
Öğrencilere stres yönetimi, güvenli davranış, iletişim becerileri, öfke kontrolü eğitimleri veriliyor.
Zorbalık yapan ve zorbalığa maruz kalan çocuklara ayrı psikoeğitim programları uygulanıyor.
Algı artıyor ama veriler dikkat ediyor
Uzmanlara göre medyada zorbalık haberlerinin artması ve CİMER başvurularındaki yükseliş, farkındalığın güçlendiğini gösteriyor.
Ancak olayların %70’inin okul dışında yaşandığı, medyadaki haberlerin yarısının bilgilendirme amaçlı olduğu da tespit edildi.
Mücadele uzun soluklu
Akran zorbalığının bireysel olduğu kadar toplumsal sonuçları da var.
Bu nedenle;
aile,
okul,
kurumlar
arasında güçlü iş birliği gerekiyor.
Türkiye’de 2025 boyunca yürütülen eğitimler, rehberlik programları ve dijital araçlar çocukları koruyan güçlü bir ağ oluşturuyor.
Uzmanlar ise zorbalıkla mücadelenin süreklilik gerektiren bir çalışma olduğunu vurguluyor.