Yakılmak istenen Osmanlı arşivinin öyküsü

Maliye Bakanlığı İstanbul Defterdarlığı'ndaki 400'e yakın sandık ve balya dolusu arşiv belgesinin, Mayıs 1931'de, okkası 3 kuruş 12 paraya Bulgaristan'daki bir fabrikaya satılmasından önce yakılmak istendiği ortaya çıktı. Osmanlı Arşivleri Uzmanı Kasım Hızlı,Bulgaristan hükümetince kağıt fabrikasından alınan bazı Osmanlı Arşivi belgelerinin Vatikan'a satıldığının iddia edildiğini belirterek, "Vatikan'ın elinde bulunan Osmanlı Arşiv vesikalarına dair Milliyet Gazetesi'nin 18 Mayıs 1989'da AA Brüksel Bürosu tarafından geçilen haberi sayfalarına taşımış" dedi. Söz konusu haber fotoğrafta görülüyor

Manisa Milletvekili Refik Şevket tarafından TBMM'ye verilen soru önergesiyle satılış süreci dönemin Başbakanı İsmet İnönü tarafından durdurulan arşiv evraklarından satılanların fabrikada hamur kağıdı olmasına ise Bulgaristan'ın İstanbul Başkonsolosluğu'nda görevli Bulgar Panço Doref'in hükümetine "Satın alınan kağıtlar adi değil, önemli Osmanlı belgeleri" şeklinde bildirmesiyle engel olunmuş. 

Fotoğrafta Türkiye'den getirilen evrakın değerlendirilmesi için Bulgaristan'da kurulan komisyonun kararı görülüyor. 

Osmanlı Arşivleri Uzmanı Kasım Hızlı arşiv malzemesinin satılmaması için TBMM 4. ve 5. dönem İstanbul milletveki Halil Edhem Eldem vasıtasıyla devrin Başbakanı İsmet İnönü'ye ulaşan Başbakanlık Tarih Evrakı İnceleme Kurulu ile İstanbul Kütüphaneleri Tasnif Heyeti reisliği yapan Muallim Cevdet İnançalp'in konuyla ilgili rapor hazırladığını anlattı. Fotoğrafta İnançalp görülüyor.

Arşiv malzemesinin satışından haberdar olan ve konuyla ilgili haber yapan Son Posta Gazetesi yazarı İbrahim Hakkı Konyalı.

 Bulgaristan’daki kağıt fabrikasına gönderilen belgelerden birinin Osmanlı Arşivi'ndeki fotokopisi.

 Fotoğrafta balyalanıp at arabalarıyla sirkeci Tren Garı'na taşınan tarihi evraklar görülüyor.

Arşivdeki belgelerin satılmaması için TBMM'ye önerge veren Manisa Milletvekili Refik Şevket. 

Bugün Bulgaristan Aziz Kiril ve Methodius Ulusal Kütüphanesi'nde bulunan Osmanlı belgeleri.

Resimde Bulgaristan Arşiv binası görülüyor.