TBMM Sağlık Aile Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu, geceli-gündüzlü 4 günlük mesaisiyle AK Parti'nin 44 maddelik sağlık torba yasa teklifini önemli değişikliklerle kabul etti. Teklif, komisyondan çıktığı haliyle yasalaşırsa, internet ve topluma açık olan sosyal medya benzeri ortamlarda tütün ürünleri kullanılamayacak, görüntülerine yer verilemeyecek. Sigara paketleri tek tip olacak. Mecburi hizmetteyken olanlar hariç KHK ile ihraç edilmiş hekimler ve dış tabipleri sadece Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ile anlaşması bulunmayan özel sağlık kuruluşlarında çalışabilecek. Pet şişelerin fırlatıldığı, masaların yumruklandığı görüntülere sahne olan 5. maddeyle ilgili kriz, AK Parti ve CHP grup başkanvekillerinin devreye girmesiyle önceki gün aşıldı. Komisyon 5. madde krizinin aşılmasıyla kalan 39 maddeyi önceki gün 16.00 sularında görüşmeye başlayıp dün sabah 06.43'te tamamladı.

SON DAKİKA RÖTUŞLARI

AK Parti, sağlanan uzlaşma çerçevesinde teklifte son dakika rötuşları yaptı. Aralarında MHP'nin rahatsızlığını bizzat AK Parti grup yöneticilerine ilettiği "şehir hastanelerinin işletme döneminde yapılan iş ve işlemlerden de damga vergisi alınmamasını" öngören 40. maddesi dahil olmak üzere toplam yedi madde tekliften çıkarıldı. Bunlar arasında yardımcı eczacılığın kaldırılması, izinsiz ilaç tanıtımı ve satışını yapanlara 300 bin TL'ye kadar para cezası öngören, reçetesiz ilaç satanlara her bir kutu için 2 bin TL'den 10 bin TL'ye kadar ceza öngören düzenlemeler de yer aldı. AK Parti 25. maddede düzenlenen tütün ürünlerinin "işletme içinden ve dışından görünmeyecek şekilde kapalı dolaplarda satışa sunulmasını zorunlu" kılınmasından da vazgeçti. Şiddet maddesinin görüşmelerinde MHP düzenlemeyi olumlu, ancak yetersiz bulduğunu söylerken, muhalefetten gelen cezaların caydırıcı olmadığı yönündeki eleştirilere karşılık AK Partili Vildan Yılmaz Gürel'in "idam mı bekliyorsunuz, ne bekliyorsunuz ki ben anlamadım" ifadesi muhalefetin tepkisine yol açtı. Kendisinin sarhoş bir hastanın şiddetine uğramış bir hekim olduğunu ve karate kursuna gittiğini belirten İYİ Partili Tuba Vural Çokal'ın "Hasta nasıl hekimi seçiyorsa hekimin de hastayı seçme hakkı vardır. Sarhoşuna bakmak zorunda değilim" sözlerini AK Partili bazı üyeler "gitti hipokrat yemini" ifadesiyle eleştirildi.

TEKLİF NE GETİRİYOR?

Teklifle getirilen belli başlı düzenlemeler ise özetle şöyle:

- Türkiye'de ruhsatlı olmayan veya ruhsatlı olup piyasada bulunmayan ilaçlar, reçeteli olarak şahsi kullanım için Türk Eczacıları Birliği'nin (TEB) yanı sıra, SGK ve Sağlık Bakanlığı tarafından uygun görülen kamu kurumları aracılığıyla yurt dışından temin edilebilecek.

ECZACI DÜZENLEMESİ

- Eczacı olmayanların, eczacı mesul müdür atayarak eczane açabileceği kuralı şirketler için de uygulanacak.

- Terör örgütlerine veya MGK tarafından devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya gruplara üyeliği, mensubiyeti, iltisakı veya bunlarla irtibatı olduğu için kamu görevinden çıkarılan tabipler, diş tabipleri ve tıpta uzman olanlar, sadece SGK ile sözleşmesi bulunmayan sağlık kuruluşlarında veya muayenehanede çalışabilecek. Ancak bu şekilde kamu görevinden çıkarılanlar ile güvenlik soruşturması sebebiyle kamu görevine alınmayanlardan, devlet hizmeti yükümlüsü olanlar, çıkarılma veya göreve alınmama kararının verildiği tarihten itibaren 600 gün olan devlet hizmeti süresi kadar müddetle mesleklerini icra edemeyecek. Bunların düzenledikleri raporlar yargı kararlarına ve idari işlemlere esas alınamayacak.

REKLAMA DA HAPİS

- Hastalıkları teşhis veya tedavi ettiği beyanı ile herhangi bir ürünün satışını, pazarlamasını veya reklamını yapanlar 1 yıldan 5 yıla kadar hapis cezasına çarptırılacak.

- Sağlık kurum ve kuruluşlarında görev yapan personele karşı görevleri sebebiyle kasten işlenen suçlardan şüpheli olanlar, kolluk görevlilerince yakalanacak ve gerekli işlemleri yapılarak cumhuriyet başsavcılığına sevk edilecek.

TAŞIYICI ANNELİK YAPILAMAYACAK

- Televizyonda yayınlanan programlarda, filmlerde, dizilerde, müzik kliplerinde, reklam ve tanıtım filmlerinde, sinema ve tiyatrolarda gösterilen eserlerde, internet, topluma açık olan sosyal medya ve benzeri ortamlarda tütün ürünleri kullanılamayacak, görüntülerine yer verilemeyecek.

- Sağlık, eğitim ve öğretim, kültür ve spor hizmeti verilen yerlerde ve üniversite yerleşkelerinde tütün ürünlerinin satışı yapılamayacak.

- Tütün ürünleri paketleri ile nargile şişelerinin üzerine, zararlarını belirten resimli ve Türkçe yazılı uyarı veya mesajların konulacağı alan, yüzde 65'den yüzde 85'e çıkarılacak.

- Bütün tütün ürünlerinin üzerindeki yazı ve şekiller aynı olacak.

- Sigara paketlerinin üzerinde markanın logosu olmayacak. Marka paketin sadece bir yüzeyine ve bu yüzeyin yüzde 5'ini aşmayacak şekilde yazılacak.

- Bu yasaklara uymayanlar mahalli mülki amir tarafından 5 bin liradan 20 bin liraya kadar idari para cezası ile cezalandırılacak.

- Çocuk sahibi olamayan evli çiftlere SGK desteği 23 ila 40 yaş arasını kapsayacak.

- Eşlerden biri veya her ikisinden alınan üreme hücreleri ve bu hücrelerden elde edilen embriyonun, başka kişilere uygulanması yoluyla çocuk sahibi olmak ve taşıyıcı annelik yapmak yasak olacak.

Şebnem Hoşgör