Suriye’de savaşın resmen sona ermesinin üzerinden bir yıl geçmesine rağmen, Türkiye’de bulunan Suriyelilerin ülkelerine dönüş hızı beklentilerin gerisinde kaldı. Resmi verilere göre, bugüne kadar yaklaşık 600 bin Suriyeli ülkesine dönerken, 2 milyon 370 bin kişi hâlen geçici koruma statüsüyle Türkiye’de yaşamını sürdürüyor.

Zorla Gönderme Gündeme Geldi Ama Kabul Görmedi

Güvenlik ve göç bürokrasisi tarafından dönüşleri hızlandırmak amacıyla farklı seçenekler masaya yatırıldı. Bu kapsamda, Avrupa ülkelerinde olduğu gibi geçici koruma statüsünün topluca kaldırılması önerisi Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a sunuldu. Ancak Erdoğan’ın, Türkiye’nin başından beri sürdürdüğü “zorla geri gönderme yok” politikasını hatırlatarak bu öneriye sıcak bakmadığı öğrenildi.

Bunun üzerine, kademeli ve dolaylı tedbirlerle dönüşleri artırma formülü benimsendi.

Sağlık Hizmetleri Artık Ücretsiz Olmayacak

Atılan ilk adım sağlık alanında oldu. Daha önce alınan kararla, 1 Ocak’tan itibaren geçici koruma statüsündeki Suriyelilerin ücretsiz sağlık hizmetinden yararlanmasına son verilecek. Yeni dönemde sağlık hizmeti almak isteyen Suriyeliler de katkı payı ödemek zorunda kalacak.

Yetkililer, bu uygulamanın dönüş kararlarını hızlandırıcı bir etki yaratacağını değerlendiriyor.

İkamet İzni Şartları Sertleşecek

İkinci aşamada ise geçici koruma statülerinin kademeli olarak kaldırılması planlanıyor. Bu durumda Türkiye’de kalmak isteyen Suriyelilerin ikamet izni alması gerekecek. Ancak ikamet izni için uygulanan kurallar oldukça sıkı olacak.

Güvenlik kaynaklarına göre;

• Ev sahibi olunması veya geçerli kira sözleşmesi sunulması

• Düzenli bir işin bulunması

• Sağlık sigortası

• Bankada yeterli maddi birikim

gibi şartlar titizlikle incelenecek. Bu kriterleri sağlayamayanlar, yasa dışı duruma düşmemek için ülkelerine dönmek zorunda kalacak.

BM Fonlarıyla Dönüş Teşviki

Öte yandan Birleşmiş Milletler’den sağlanan fonların da geri dönüş sürecinde kullanılması planlanıyor. Bu kapsamda, ülkesine dönmek isteyen Suriyelilere nakdi destek sağlanması ve yol masraflarının karşılanması hedefleniyor.

Yetkililer, hem ekonomik teşvikler hem de idari düzenlemelerle dönüş sürecinin önümüzdeki aylarda hız kazanmasını bekliyor.

Türkiye Gazetesi