Yardımcı Doçentlere Reva Görülen Maaş Zulmü Sona Erdirilmelidir
Yüksek Öğretim Kanununun çıktığı ilk yıllarda (Resmi Gazetede yayım 6 Kasım 1981) öğretim elemanlarının ücretlerinde ve çalışma düzenlerinde bir dengesizlik söz konusu değildi. Profesör, doçent, yardımcı doçent, öğretim görevlisi, okutman, uzman ve araştırma görevlisi arasındaki ücret farkları, kimseyi rahatsız edecek farklılıkta bulunmamaktaydı. Maaş oranları kabul edilebilir bir düzeydeydi. Ancak 2009 yılına geldiğimizde, özellikle 2002 yılından itibaren maaş oranları yardımcı doçent, öğretim görevlisi, okutman, uzman ve araştırma görevlileri aleyhinde bozulmuştur.
Nitekim 1982 yılının Aralık ayında profesörün maaşı 65.464 TL, yardımcı doçentlerin 53.226 TL (profesör maaşının % 81.30'u oranında) iken, 2000 yılının Aralık ayında profesör maaşı 560.135.000 TL, yardımcı doçentlerin de 361.472.000 TL düzeyinde (profesör maaşının % 64.53'ü oranında) bulunmaktaydı. 2002 yılının Aralık ayında profesör maaşı 1.784.000.000 TL, yardımcı doçentlerin maaşı ise 794.452.000 TL (profesör maaşının % 44.53'ü oranında), 2005 yılının Aralık ayında profesörün maaşı 2.321.550.000 TL. yardımcı doçentlerin 1.139.340.000 TL (profesör maaşının % 49.07'i oranında) düzeyindeydi. 2009 yılının Ocak ayında ise en kıdemli, iki çocuklu ve aile yardımı alan profesörün maaşı 3411 TL, yardımcı doçentlerin 1750 TL (profesör maaşının % 51.30'u oranında) dır. Görüldüğü üzere 1982 yılının Aralık ayından 2009 yılının Mart ayına kadar geçen yaklaşık 27 yılda yardımcı doçentlerin maaşı profesör maaşlarına oranla % 30 oranında azalmıştır.
1993-2000 yılları arasında yardımcı doçentlerin maaşı 4 kişilik bir ailenin geçinme sınırı olan Yoksulluk Sınırı (Asgari Geçim) düzeyinde iken, bugün Yoksulluk Sınırının 1000 TL altındadır. Yani bugün yardımcı doçentler 2750 TL'yi aşan Asgari Geçim Endeksinin yaklaşık % 64'ü oranında maaş almaktadır.
Günümüz koşullarında profesör ve doçentlerin aldığı maaş özel sektörde çalışanların karşısında komik düzeyde bulunmaktadır. Ancak profesörler, aynı işi yapan, aynı sınıf ve statüde bulunan yardımcı doçentlerin iki katına yakın, birinci derecedeki doçent ise bir buçuk katına yakın maaş almaktadır. Birinci dereceye gelmiş öğretim görevlisi veya okutmanların ise iki buçuk katına yakın maaş almaktadırlar. Aynı işi yapmakla görevli ve aynı eğitim derecesine sahip insanlar arasındaki bu çok farklı ücret dengesizliği, üniversitede çalışan öğretim elemanlarını rahatsız etmektedir. Yardımcı doçentler dâhil, diğer bütün öğretim elemanları açıkça haksızlığa uğratılmaktadır. Bu haksızlık bununla sınırlı değildir. Ders ücretlerinde de durum aynıdır.
Orantısız maaş farklılıklarının giderileceği belirtilmekle beraber yedi yıldan beri bu konuda bir adım bile atılmamıştır. 2008 yılı rakamlarına göre üniversitelerimizdeki toplam 35220 öğretim üyesinin 12186 kişisi profesör, 6238 kişisi doçent ve 16796 kişisi de yardımı doçenttir. Yardımcı doçentler üniversitelerimizdeki öğretim üyelerinin % 48'ini oluşturmaktadır.
Üniversitelerdeki eğitim ve öğretimin yanında, bilimsel araştırmaların yükünün büyük bir bölümünü bu kesim üslenmektedir. Öğretim elemanları içerisinde en büyük haksızlık ve mağduriyet, öğretim üyeleri kategorisinde yer almalarına rağmen yardımcı doçentlere yapılmaktadır. Yardımcı doçentler devamlı olarak doçent ve profesörlerden ayrı tutulmaya çalışılmakta, maddi ve manevi büyük haksızlıklara, baskılara, tehditlere ve sıkıntılara uğratılmaktadır.
Yardımcı doçentlere reva görülen maaş zulmü başta olmak üzere, her türlü haksızlık artık sona erdirilmelidir.

Türk Eğitim -Sen
İstanbul Bölge Başkanı
Yrd. Doç. Dr. M Hanefi BOSTAN