İDDK, disiplin soruşturma raporundaki belirsizlik ve çelişkileri bozma nedeni saydı

Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu (İDDK), bir polis memuruna verilen “6 günlük aylıktan kesme” cezasını, disiplin soruşturması sürecindeki belirsizlikler ve çelişkiler nedeniyle hukuka aykırı bularak iptal etti. Karar, disiplin soruşturmalarında açıklık, tutarlılık ve savunma hakkı ilkelerini bir kez daha gündeme taşıdı.

Savunma hakkı ve net suçlama şartı vurgulandı

Olayda, polis memuru hakkında önce resmi aracı özel işte kullanmak, ardından hizmet dışında resmi sıfatın saygınlığını zedelemek, daha sonra ise resmi araç anahtarını zamanında teslim etmemek gibi farklı nitelikte fiiller üzerinden raporlar düzenlendi.

İDDK, bu süreçte;

• Suçlamaların nitelik ve kapsamının değiştiğini,

• Her yeni vasıflandırma için ek soruşturma onayı alınmadığını,

• Son rapordan sonra yeniden savunma istenmediğini,

• Disiplin kurulunun da tam olarak hangi fiilin cezalandırıldığını açıkça ortaya koymadığını tespit etti.

Kurul, bu durumun memurun hangi fiile karşı savunma yapacağını bilmesini engellediğini ve savunma hakkının fiilen zayıfladığını belirtti.

“İhalenin mi, raporun mu, anahtarın mı cezalandırıldığı belli değil”

Kararda, disiplin cezasına konu olayda;

• Memurun ihaleye katılması mı,

• Doktor raporu alması mı,

• Resmi araç anahtarını zamanında teslim etmemesi mi,

• Yoksa tüm bu fiillerin birlikte mi ceza gerekçesi yapıldığı konusunda
  disiplin kurulu kararında açıklık bulunmadığı vurgulandı.

İDDK, bu tür muğlaklığın hem adil yargılanma ve savunma hakkını, hem de yargısal denetimi zorlaştırdığını belirterek işlemi hukuka aykırı buldu.

İlk derece mahkemesi haklı bulundu

İlk derece mahkemesi, baştan beri disiplin cezasını savunma hakkının kısıtlandığı ve soruşturmanın usule uygun yürütülmediği gerekçesiyle iptal etmişti.

Danıştay 2. Dairesi bu kararı bozmuş olsa da, İdare Mahkemesi ısrar kararı vermiş; dosya bunun üzerine İDDK’ya taşınmıştı.

İDDK, polis memurunun lehine olacak şekilde, İdare Mahkemesi’nin ısrar kararını sonuç itibarıyla onadı ve disiplin cezasının iptalini kesinleştirdi.

Emsal niteliğinde uyarı: “Belirsiz dosyayla ceza olmaz”

Karar, özellikle:

• Emniyet teşkilatındaki disiplin dosyaları,

• Diğer kamu kurumlarında yürütülen disiplin soruşturmaları

açısından emsal nitelikte bir uyarı taşıyor.

İDDK’nın bu kararına göre:

• Soruşturma raporları açık, tutarlı ve delile dayalı olmalı,

• Suçlama değişiyorsa yeni onay ve yeni savunma süreci işletilmeli,

• Disiplin kurulu, tam olarak hangi fiilden, hangi maddeye dayanarak ceza verdiğini net biçimde yazmalı.

Aksi halde, verilen disiplin cezalarının yargı denetiminden dönmesi ve iptal edilmesi kuvvetle muhtemel olacak.