Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) kapsamında, eğitim ve sağlık sektöründeki iş yerlerine ait fiyatların, Bilgisayar Destekli İnternet Anketi (CAWI) ile derlenmesine yönelik hazırlık çalışmaları tamamlandı, söz konusu sektörlerde bu yıl kademeli olarak bu yönteme geçilmesi planlanıyor.

Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) internet sitesinde yer alan açıklamaya göre, TÜFE sepetinde yer alan mal ve hizmetler, hane halklarının en güncel tüketim yapısını yansıtacak şekilde güncelleniyor.

TÜFE sepetinde kapsanan mal ve hizmet fiyatları üç farklı yöntemle derleniyor.

Alandan veri derleme yöntemi, TÜİK'in 26 bölge müdürlüğünde görevli anketörlerin seçilen iş yerlerini bizzat ziyaret ederek, mal ve hizmet fiyatlarını tablet bilgisayarlara kaydetmelerine dayalı geleneksel veri derleme yöntemi olarak tanımlanıyor. 2024 yılı itibarıyla alandan veri derleme yöntemiyle elde edilecek fiyat sayısı, derlenen toplam fiyat sayısının yaklaşık yüzde 52,3'ünü oluşturuyor.

Barkod (satış) verilerinin kullanımı yöntemiyle perakende ticaret sektöründe önemli paya sahip zincir marketlerden sağlanan veriler, TÜFE hesaplamalarında ilk olarak 2021 yılında kullanılmaya başlandı. Analiz süreçleri tamamlanan iş yeri barkod verilerinin TÜFE hesaplamalarına dahil edilmesiyle birlikte 2024 yılı itibarıyla bu yöntemle derlenen fiyat sayısı, toplam fiyat sayısının yüzde 42,6'sına tekabül ediyor.

Kullanılan bir diğer yöntem ise web scraping (veri kazıma) yöntemiyle fiyat derleme olurken 2024 yılı itibarıyla bu yöntemle elde edilen fiyat sayısı, derlenen toplam fiyat sayısının yüzde 5,1'ini oluşturuyor. Internet üzerinden web scraping yöntemiyle derlenen fiyatlardan ilgili ayın 1'i ile 24'ü arasında olan kısmı hesaplamalarda kullanılıyor.

Gerek barkod verilerinin kullanımı gerekse internet üzerinden derlenen fiyatların TÜFE hesaplamalarına dahil edilmesi istatistik ofisleri için maliyeti düşürürken, cevaplayıcı yükünü de azaltıyor. Bunun yanı sıra istatistik üretiminde veri derleme sıklığı daha yüksek ve daha büyük hacimli oluyor. TÜFE'nin zamanlılığı gereği bahsedilen her iki yöntem için de ilgili ayın 1'i ile 24'ü arasındaki veriler kullanılıyor. Her madde için elde edilen günlük fiyatın geometrik ortalaması alınarak ilgili maddenin aylık ortalama fiyatına ulaşılıyor.

Veri derleme süreçleriyle ilgili değerlendirmelere de yer verilen açıklamada, TÜFE sepetinde kapsanan tüm mal ve hizmetlerin yıl boyu benzer nitelikte olmasının temin edilmesi prensibinin, kira fiyatları için de geçerli olduğu, yıl boyunca "aynı konutun" kira fiyatının takip edildiği aktarıldı. 2023'ten itibaren kira fiyatı derlenen konut sayısının 5 bin 246 olduğu kaydedildi.

TÜFE kapsamında eğitim ve sağlık sektöründeki iş yerlerine ait fiyatların Bilgisayar Destekli Internet Anketi (CAWI) ile derlenmesine yönelik hazırlık çalışmalarının tamamlandığı, 2024 yılı içerisinde söz konusu sektörlerde kademeli olarak bu yönteme geçilmesinin planlandığı bildirildi.